سرطان پروستات | علائم پروستات | درمان پروستات

غده پروستات

غده پروستات، گردو شکل و جایگاهش در بین مثانه و آلت تناسلی مردانه (penis) است جایگاه پروستات در جلوی راست‌روده (rectum)  است. اگر اندازه آن طبیعی باشد، آن را می‌توان به دو لوب چپ و راست تقسیم کرد. ادرار در مسیرش از مثانه تا آلت تناسلی از مجرایی در قسمت مرکزی پروستات عبور کرده و درنهایت از بدن دفع می‌شود. پروستات ترشح مایعی را بر عهده دارد که وظیفه‌اش تغذیه و محافظت از اسپرم‌هاست. رشد سلول‌های پروستات، چه سالم و چه سرطانی، توسط تستسترون تحریک می‌شود.

سرطان پروستات | علائم پروستات | درمان پروستات

سرطان پروستات و انواع آن

سرطان پروستات یکی از بیماری های شایع در میان مردان می باشد، این بیماری در سنین کم تر از 50 سال نادر بوده و بیشتر در دوران میانسالی مردان رخ می دهد. انواعی مختلفی از سرطان پروستات وجود دارد، که نحوه ی ایجاد و پیشرفت هر یک از آنها اندکی با دیگری متفاوت است.اغلب اوقات سرطان به تدریج در طول زمان به وجود می آید و خطر انتشار وسیعی به همراه ندارد. از طرف دیگر، برخی از انواع سرطان پروستات نیز می توانند انتشار بسیار سریع و مخربی داشته باشد .

سرطان پروستات در ایران

سرطان پروستات در ایران

سرطان پروستات با 6004 مورد جدید در جایگاه دوم شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران بعد از سرطان معده قرار دارد.تعداد موارد مرگ‌ومیر این سرطان 3071 است که بعد از سرطان‌های معده و ریه در جایگاه سوم قرار دارد. نسبت نرخ مرگ‌ومیر به نرخ بروز این سرطان در ایران 0.51 است.

• تومور چیست | انواع تومور | دلایل تشکیل تومور
• عوارض سیگار بر بدن | 2 فیلم

علائم سرطان پروستات چیست؟

متاسفانه سرطان پروستات علائم زودرسی ندارد که به‌ وسیله آنها بتوانیم به سرطان پروستات مشکوک شویم و در مراحل اولیه، آن را تشخیص دهیم. اطراف توده‌ی سرطانی هیچ عضو حساسی از بدن وجود ندارد که با بزرگ شدن توده‌ی سرطانی به آن فشار بیاید و مثلاً باعث درد شود، به همین دلیل ممکن است بیماری حتی سال‌ها بدون علامت باقی بماند. از این رو، چکاپ منظم مردان بالای ۴۵ سال با آزمایش خون یا شاید معاینه برای تشخیص زودهنگام بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است. سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در مردان به‌شمار می‌آید.

در برخی از بیماران ممکن است سرطان پروستات با علائم زیر همراه باشد. در صورت مشاهده آنها بهتر است به پزشک مراجعه کنیم:

• تکرر ادرار، بخصوص در شب
• سختی آغاز یا قطع دفع ادرار
• جریان ضعیف یا قطره قطره ادرار
• دفع دردناک یا سوزناک ادرار
• انزال دردناک
• وجود خون در ادرار یا مایع منی
• احساس فشار یا درد در مقعد
• درد یا سفتی در پایین کمر، لگن یا ران

نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که داشتن علائم ادراری پروستات لزوماً به معنی ابتلا به سرطان پروستات نیست. التهاب پروستات و بزرگی خوش‌خیم پروستات، بیماری‌های بسیار شایعی در مردان هستند که همین علائم را دارند.

سرطان پروستات به‌ طور معمول در نعوظ اختلالی ایجاد نمی‌کند مگر این‌که با دیابت، استعمال دخانیات، بیماری قلبی یا سن بالا همراه باشد. در هر صورت، اگر علائم سرطان پروستات را داریم، به معنی این نیست که حتما سرطان داریم بلکه باید به پزشک متخصص اورولوژی (مجاری ادراری) مراجعه کنیم.

• ۷ هشدار برای کسانی که مدام احساس خستگی می‌کنند!
• فتیشیسم یا تحریک جنسی با اشیا چه علائمی دارد؟

علائم و نشانه های سرطان پروستات

بخاطر موقعیت قرارگیری پروستات در بدن، سرطان پروستات معمولاً با علائم خاصی همراه است.وقتی پروستات به علت سرطان یا مشکلی دیگر بزرگ می شود، این مجرا در پروستات تنگ تر و تنگ تر می شود. با باریک شدن این لوله، خارج شدن ادرار به سختی مکن می شود. 

چهار نشانه ادراری در سرطان پروستات:

1. شب ادراری :بیدار شدن مداوم طی شب برای ادرار کردن
2. اضطرار :حس اینکه باید فوراً ادرار کنید
3. تکرر :ادرار کردن در دفعاتی بسیار بیشتر از حد طبیعی
4. تردید :دشواری شروع جریان ادرار 

درد و ناراحتی ناشی از سرطان پروستات

از جمله نشانه های رایج ، درد در نیمه ی پایینی بدن میان مردهایی است که به سرطان پروستات مبتلا می شوند. این درد معمولا در ناحیه ی پایین کمر، پاها، و باسن رخ می دهد. هم چنین ممکن است شخص مبتلا هنگام نشستن، در لگن خود احساس ناراحتی کند یا به طور کلی، اندکی درد در همه ی استخوان های بدن خود احساس کند .

نشانه سرطان پروستات در مایع منی

غالبا به دلیل وجود خون ، شکل و ظاهر مایع منی تغییر می کند.شخص مبتلا ممکن است توانایی لازم را برای حفظ نعوظ به اندازه ی مناسب برای برقراری رابطه ی جنسی از دست بدهد.ولی در حقیقت، حدود دو سوم از مردانی که به سرطان پروستات مبتلا می شوند، بسیاری از این علائم را در خود مشاهده نمی کنند. ولی یک سوم باقی مانده معمولا متوجه ی حداقل یکی از این علائم می شوند.  

علل ایجاد سرطان پروستات

علت اصلی ایجاد سرطان پروستات تا حدودی نامشخص است. پژوهش های پزشکی تنها توانسته اند در این مورد به مشکلات سلولی اشاره کنند. درست مانند انواع دیگر سرطان، سرطان پروستات نیز وقتی به وجود می آید که در این غده ی تناسلی سلول های غیرطبیعی تولید شوند. این سلول های جهش یافته بسیار سریع تر از سلول های سالم منتشر می شوند و فضای بیش تری از پروستات را اشغال می کنند. رشد این سلول های می تواند به ایجاد یک تومور در بافت پروستات منجر شود؛ سپس سلول ها از تومور جدا می شوند و در بخش های دیگر بدن نیز رشد می کنند.

به طور کلی عوامل و دلیل ایجاد سرطان پروستات را به چند بخش تقسیم کرد که شامل:

 سن : یکی از عوامل افزایش خطر سرطان پروستات ، سن می باشد. در سنین بالا خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری وجود دارد.

بیماری های مقاربتی : مردان مبتلا به سوزاک در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این نوع سرطان می باشند.

چاقی و اضافه وزن :چاقی و اضافه وزن در مردان مبتلا به سرطان پروستات ، خطربیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته را به وجود می آورد.

بعضی از داروها : تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه داروهای ضدالتهاب باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می شوند.

ژنیتک : مردانیکه در خانواده شان سابقه سرطان پروستات دارند در خطر بیشتری هستند، همچنین مردانیکه در خانواده شان بیشتر خانم ها سرطان سینه دارند، در خطر بیشتری می باشند.

مصرف بیش از حد برخی مواد غذایی :

• شیر و محصولات لبنی
• چربی های اشباع در محصولات حیوانی
• گوشت قرمز
• گوشت کبابی

• باید‌ها و نباید‌های رابطه جنسی در ۴۰ سالگی
• ۵ غذایی که نباید در فست فودها سفارش بدهیم

درمان سرطان پروستات چگونه انجام می‌شود؟

انتخاب گزینه‌ی درمانی مناسب به شرایط زیر بستگی دارد:

آیا سرطان فقط درون غده‌ی پروستات است یا بزرگ شده و به خارج پروستات آمده یا بیشتر از این‌ها، به سایر نقاط بدن دست‌اندازی کرده است؟ سرعت رشد سرطان، مزایا و معایب هر گزینه درمانی، عوارض احتمالی هر گزینه، تأثیر انتخاب درمان کنونی بر گزینه‌های درمان آینده در صورت عود مجدد سرطان پروستات، شرایط عمومی و امید به زندگی در لحظه تشخیص بیماری از نکاتی هستند که در گزینش نوع درمان نقش مهمی ایفا می‌کنند.

برای درمان سرطان پروستات که در محدوده‌ غده‌ پروستات باقی مانده است، جراحی (برداشتن کامل) پروستات  و پرتودرمانی (رادیوتراپی) از بیرون یا درون بدن (براکی تراپی) از رایج‌ترین روش‌های موجود هستند.

اگر سرطان پروستات از محدوده پروستات خارج شده باشد ولی هنوز به نقاط دور نرفته باشد، هورمون‌درمانی گزینه‌ای است که به جراحی، رادیوتراپی یا براکی‌تراپی افزوده می‌شود. در این حالت، به طور معمول از ترکیب دو یا سه گزینه‌ی درمانی استفاده می‌شود.

اما اگر سرطان پروستات به نواحی دوردست بدن رسیده باشد دیگر از جراحی و پرتودرمانی استفاده نمی‌شود. در این شرایط، شیمی‌درمانی و هورمون‌درمانی گزینه‌های درمانی موجود برای بیمار به‌شمار می‌آیند.

در پایان بهترین درمان سرطان پروستات چیست؟

هر بیمار، یک فرد منحصر به فرد با مجموعه ای از ویژگی ها است.تجربه، فرهنگ و علائق بیمار کمک می کند تا بهترین روش درمان را انتخاب کنیم.سلامت دستگاه قلبی عروقی نیز در تعیین نوع درمان موثر است.درنهایت شناخت و مراجعه به یک پزشک متخصص اورولوژی و بیماری های دستگاه تناسلی مردان بهترین اقدام در این زمینه است.

نگارش : علیرضا باقری سلامی

مجله پزشکی دکتر سلامی